Yurt içinde 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle bu hafta piyasalarda 4 gün işlem yapılacak. Kısa sürecek haftada gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz kararında olacak. Yurt dışında ise ABD'de 2024'ün ilk çeyrek büyüme performansı ve yine ABD'de çekirdek enflasyon olarak okunan kişisel tüketim harcamaları (PCE) piyasaların odağındaki verileri oluşturuyor.4 günlük haftada yurt içinde güven endeksleri, yurt dışı üretici fiyatları, kapasite kullanım oranı, kısa vadeli dış borç ve konut fiyatları diğer öne çıkan veriler olarak karşımıza çıkıyor. Yurt dışında öncü satın alma yöneticileri endeksi (PMI) verilerinin yanı sıra, ABD'den yeni konut satışları, dayanıklı mal siparişleri, bekleyen konut satışları, kişisel gelir ve harcamalar, Michigan tüketici güven endeksi, Almanya'dan ifo endeksi, Kanada'dan üretici fiyatları, perakende satışlar yakından izlenecek. Çin, Japonya ve Rusya merkez bankalarının faiz kararları da piyasanın gündeminde yer alıyor.Haftanın açılışında yurt içinde veri gündemi oldukça yoğun. Bu sabah saat 10:00'da gelecek olan tüketici güven endeksi ile hafta başlayacak. Aynı dakikalarda TCMB, finansal hizmetler güven endeksi verilerini; TÜİK ise Mart ayına ilişkin yurt dışı üretici fiyat endeksi verilerini yayımlayacak. Bugün piyasaların kapanışına doğru (17:30) Hazine ve Maliye Bakanlığı, Mart dönemine yönelik iç ve dış borç istatistiklerini duyuracak. Salı günkü resmî tatilin dönüşünde Çarşamba sabahı 10:00'da TÜİK, hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerini, 2023 yılının son çeyrek dönemine ilişkin hanehalkı yurt içi turizm rakamlarını duyuracak. Aynı saatlerde imalat sanayi kapasite oranları ile reel kesim güven endeksi ve Şubat ayı kısa vadeli borç verilerini yayımlayacak olan TCMB, saat 14:30'da Şubat ayına ilişkin konut fiyatları olacak.25 Nisan 2024 Perşembe günü Uludağ Ekonomi Zirvesi, “Sorumlu ve Duyarlı Liderlik: Teknoloji ve Yapay Zeka Çağında Gezegen ve İnsanlıkla Uyumlu Bir Sisteme Öncülük Etmek” temasıyla düzenlenecek. Zirve'nin açılışını Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yapacak.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Merkez Bankası'ndan bir sürpriz daha gelir mi?</h2>Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan başkanlığında 25 Nisan Perşembe günü toplanacak. Aynı gün saat 14.00'te faiz kararı açıklanacak. Geçen ay gerçekleştirilen PPK toplantısında politika faizi 500 baz puan artırılarak %50 seviyesine yükseltilmişti.16 ekonomistin katıldığı AA Finans anketinde politika faizindeki değişikliğe ilişkin beklentilerinin medyan değeri, faizin %50'de sabit bırakılması yönünde oldu. Anket sonuçlarına göre, ekonomistlerin politika faizi beklentileri %50 ile %55 arasında yer aldı. Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise %45 oldu.Bloomberg HT'nin anketine göre, 27 kurumun medyan beklentisi politika faizinin %50 seviyesinde sabit tutulması yönünde. Nisan ayı faiz tahminlerinde en yüksek beklenti %55 seviyesi, en düşük tahmin ise %50 seviyesine işaret etti.Mart ayında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz artışını öngören Deutsche Bank Nisan toplantısında bankanın politika faizini %50 seviyesinde sabit tutacağını tahmin etti.&nbsp;Geçen hafta açıklanan TCMB Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketi'nde politika faizine ilişkin cari ay ve 3 ay sonrası için beklenti %50 oldu. 12 ay sonrası için politika faizi beklentisi de %36,96'dan %38,18'e çıktı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Para-banka istatistikleri 1 gün gecikmeli gelecek</h2>Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 23 Nisan tatili nedeniyle haftalık sektör verilerini bir gün gecikmeli olarak 26 Nisan Cuma günü saat 14:00'te açıklayacak. Aynı şekilde TCMB de para ve banka istatistikleri haftalık verilerini bir gün gecikmeli (14:30'da) yayımlayacak. TCMB haftalık bülteninde yurt dışı yerleşiklerin hareketleri, rezervler, parasal veriler ve yurt içi yerleşiklerin döviz pozisyonu öncelikli olarak izlenecek.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD enflasyon rakamları ve büyüme performansı bekleniyor</h2>Küresel piyasalarda haftanın en kritik verilerinden biri haftanın son işlem gününde gelecek. Fed’in tercih ettiği enflasyon göstergesi olan kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi yatırımcılar enflasyonun seyrine yönelik verileri alacak. Analistlerin beklentilerine göre PCE, mart ayında da yüksek seyredecek. Güçlü iş gücü piyasası verileri, petrol fiyatlarını yükselten Orta Doğu'daki jeopolitik gerilimler ve Başkan Jerome Powell da dahil Fed yetkililerinin yorumlarıyla birlikte enflasyonu kontrol altına alma konusundaki ilerlemenin durduğuna işaret eden son veriler, yatırımcıların faiz indirimine ilişkin beklentilerini azaltmasına neden oluyor. Haftanın diğer ekonomik verileri arasında, bir önceki çeyreğe kıyasla hafif bir düşüş göstermesi beklenen GSYİH ilk çeyrek tahmini de yer alıyor.

EXANTE

23 Nisan’ın resmi tatil olması sebebiyle kısa haftada gözler TCMB’nin faiz kararında olacak. Yurt dışında ise ABD’de enflasyon ve büyüme rakamları gelecek.

Kısa haftada gözler TCMB’de

Bayramdan önceki yaklaşık iki aylık sürede BİST-100 endeksi 8.500-9.450 yatay bandında hareket etti. Piyasadaki hâkim beklentiye göre endeksteki bu yatay süreç bayramdan sonra da bir süre daha devam edecekti, fakat öyle olmadı. 9.450 direncinin hacimli bir şekilde kırılmasıyla bayramdan önceki son 3,5 günde endeks sürpriz bir şekilde %9,7 yükselerek bayram tatiline giriş yaptı.İlk olarak şu sorunun cevabını arayarak başlamak istiyorum; endekste bayram öncesi beklenti dahilinde olmayan bu mini rallinin sebebi neydi? İlgili soruya yanıt olarak beklenenden daha önce pozisyonlanan yani borsaya giriş yapan yabancı yatırımcı demek hiç yanlış olmaz. Aslında bayramdan hemen önce Merkez Bankası’nın Mart ayında yaptığı 500 baz puanlık faiz artışı ile borsada “yeni normale” giriş yapmıştık. Yeni normalde borsa için bir iyi bir de kötü haber vardı. Kötü haber faizlerin artmasıydı. Artan faizlerin birçok kanaldan borsayı yakın vadede baskılayacağı düşünülüyordu. İyi haber ise yabancı yatırımcının seçimden sonra giriş yapmaya başlayacağı beklentisiydi. Biraz önce de değindiğim gibi, bayramdan sonra yaz aylarına kadar borsa fiyatlamalarında kötü haberin etkisi ile borsa baskılansa da yabancı gelecek beklentisi ile bu baskının azalacağı, fakat bu süreçte güçlü düşüşün olmayacağı gibi güçlü yükselişin de söz konusu olmadığı bir yatay bant hareketinin devamı bekleniyordu. Fakat bayramdan hemen önce yabancının başta bankalar ve holdingler olmak üzere güçlü hisse alımları ile bant yukarı yönde güçlü bir biçimde kırılmış oldu.&nbsp;Bu gelişmelerle bayram tatiline girerken yabancı ilgisinin devam edeceği beklentisi ile borsada bayram sonrasında da havanın olumlu olacağına dair inanç da bir hayli artmıştı, ta ki ABD enflasyonu gelene ve İsrail-İran gerginliği tırmanana kadar. Biz bayram tatilinde kapalı iken ilk olarak ABD’nin Mart ayı TÜFE rakamları açıklandı. Hem çekirdek hem de manşet TÜFE beklenti üstü geldi. Öyle ki manşet TÜFE yıllık olarak %3.2’den %3.5’a (beklenti %3.4’tü) yükselirken, FED’in asıl odaklandığı enflasyon göstergesi olan süper çekirdek enflasyonda yıllık olarak %4.8 artarak son 11 aydaki en güçlü yükselişini gösterdi. Ocak ve Şubat enflasyonundan sonra Mart ayı enflasyon verileri de ABD’de enflasyonun inatçı ve kalıcı olduğunu ve %2’lik hedefe ulaşmanın yakın vadede çok zor olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Hâliyle enflasyon verileri sonrasında dolar endeksi 106,4 seviyesine ve ABD 10 yıllık tahvil faizleri de %4.69 seviyesine kadar yükseldi. Bu gelişmelerle FED’in “ilk faiz indirimini Haziran’da yapacağı ve yıl genelinde 75 baz puanlık indirime gideceği” fiyatlaması “ilk faiz indiriminin Eylül’de geleceği ve yıl genelinde de toplamda 50 bp’lik indirim yapılacağı” fiyatlamasına dönüştü. Bu fiyatlama ile başta ABD endeksleri olmak üzere geçen haftadan bu yana küresel endekslerde sert satışların olduğunu gözlemledik.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İran-İsrail geriliminin olası etkileri</h2>Bayram tatilinde piyasalar daha henüz ABD enflasyon verilerini bile sindirememişken geçen hafta sonu İran’ın İsrail’e yönelik saldırısına şahit olduk. İran daha önce Şam’da İsrail tarafından bombalanan konsolosluğu için simgesel diyebileceğimiz bir saldırıda bulundu. Pazar günü saldırı sonrasında İran her ne kadar “Benim için konu kapanmıştır, bu bir misilleme” demiş olsa da, İsrail en kısa sürede bu misillemeye karşılık vereceğini dile getirdi. Öte yandan bu süreçte İsrail saldırıya yanıt verirse ABD’nin İsrail’i desteklemeyeceğini söylemesi de piyasaları rahatlatan en önemli unsurlardan biri oldu. Bunun yanı sıra İran’ın da müttefiki kabul edilen Rusya ve Çin’den de destek yönünde bir açıklama gelmemiş olması da, İsrail’in her an karşılık verebilirim tehdidine rağmen, başta ABD olmak üzere büyük ülkelerin savaş istemediği fiyatlandırmasını güçlendirerek jeopolitik risk fiyatlamasını da bir hayli azalttı. Hâliyle piyasalar böylesi bir konjonktürde İsrail’den yakın vadede misilleme gelmeyeceğini gelse bile simgesel olabileceğini düşünerek hafta başında güçlü bir jeopolitik risk fiyatlaması yapmadı. Ama yeri gelmişken hemen belirteyim, İsrail’den hiç beklemediğimiz bir misilleme elbette gelebilir. Bu durumda İran daha da sert yanıt vereceğini de zaten dile getirdi. Bu gerginlik yakın vadede piyasalar için bir risk unsuru olarak kalmaya devam edecektir.&nbsp;Tırmanan bu jeopolitik gerginlikle birlikte piyasalar Pazartesi sabahı borsaya sert satış gelir mi endişesi içinde yeni haftaya başlangıç yaptı. Pazartesi günü itibarıyla tam da beklenildiği gibi borsa satış baskısı altına girdi ve haftanın ilk dört günü BİST 100 endeksi bir türlü toparlanamayarak %2,95’lik düşüşle 9.524 seviyesine kadar geri çekildi. BİST-100 endeksindeki bu düşüşün yukarıda da değindiğim üzere temelde iki nedeni var. Bayram öncesi görülen mini ralli sonrasında hem ABD enflasyonu ile küresel endekslere gelen satışlarla risk iştahındaki azalış hem de her ne kadar hafta boyunca güçlü savaş fiyatlaması görülmemesine rağmen İran-İsrail gerilimi satışlar yani düzeltme için bahane oldu diyebilirim.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Borsa senaryoları</h2>Gelelim bundan sonraki süreçte borsada bizleri nelerin beklediğine. Açıkçası bayram öncesi döneme göre borsa tarafındaki olumlu havanın biraz daha sönümlendiğini söyleyebilirim. Bir yanda ABD’de ötelenen faiz indirimleri ve buna bağlı olarak artan faiz indirim belirsizliğini, bir yanda da Ortadoğu’daki gerginliğin yeniden tırmanıp tırmanmayacağı ve daha geniş bölgesel bir savaşa dönüşüp dönüşmeyeceği endişesini ve de ayrıca içeride de artan faizler ve bunun endekse baskısını da unutmamak gerek. Böylesi bir konjonktürde endekse güç verebilecek en önemli katalizör hiç kuşkusuz yabancı girişinin güçlü bir şekilde devam edip etmeyeceği olacak.&nbsp;Yakın vadede 3 Mayıs’ta S&amp;P’nin ve 17 Mayıs’ta da Capital Intelligence’nin Türkiye değerlendirmesi var. Ben özellikle S&amp;P den bir ya da iki kademe birden not artışı gelebileceğini düşünüyorum. Yine 9 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı ABD’ye gidiyor, Haziran’da gri listeden çıkma durumu ve hemen akabinde 19 Temmuz’da da Moody’s’in not değerlendirmesi var. Moody’s’den de bir not artışı bekliyorum. Yakın vadedeki tüm bu gelişmeler yabancının ilgisini ve girişini artırabilecek türden gelişmeler. Fakat yukarıda değindiğim küresel risk iştahındaki azalış ile jeopolitik risk ne yönde devam edecek bu kısım belirsiz olduğu için bu iki unsur yabancı girişini ne ölçüde etkiler bunu tam olarak bilemiyoruz. Dolayısıyla ben yakın vadede bu bilgiler ışığında BİST-100 endeksinde en kötü senaryoda birkaç ay daha yatay devam eden bir süreç görürüz diye düşünüyorum, şimdilik güçlü bir düşüş beklentim yok. Bayram öncesi gibi güçlü yükseliş olabilmesi ise yabancının güçlü ilgisine bağlı, bu kısmı şimdilik kestirmek zor. Olur da yine ve yeniden yabancı ilgisinde güçlü bir artış görürsek yükselişler daha erken gündeme gelerek yatay bant hareketi sonlanabilir. Ezcümle şimdilik en kötü senaryoda yatay bantta giden bir endeks olur diye düşünüyorum.&nbsp;Borsa için yakın vadede en rasyonel stratejinin BİST-30 hisseleri içerisinde özellikle de yabancının ilgisinin güçlü olabileceği sektörlere ait fiyat açısından görece geri kalmış ve çarpanları açısından uygun olan hisseleri geri çekilmelerde kademeli olarak orta ve uzun vadeli portföylere eklemek olacağını düşünüyorum. Yabancı ilgisi dışında yine BİST-30 içerisinde bilanço beklentileri iyi olan ve iyi bir hikayeye sahip olan uygun çarpanlı hisselerin de portföylere eklemek uygun olabilir diye düşünüyorum.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Görüşler yazara ait olup Exante'nin editoryal görüşlerini yansıtmayabilir. Yatırım tavsiyesi değildir.

Bayramdan önceki yaklaşık iki aylık sürede BİST-100 endeksi 8500-9450 yatay bandında hareket etti. Piyasadaki hâkim beklentiye göre endeksteki bu yatay süreç bayramdan sonra da bir süre daha devam edecekti, fakat öyle olmadı.

Borsada yakın vadeye ilişkin olası senaryolar

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; ABD’de manşet enflasyon Ocak ayında aylık bazda %0,3; yıllık bazda ise %3,1 seviyesinde gerçekleşerek beklentilerin çok üzerinde kaldı. ABD Merkez Bankası’nın en çok dikkat ettiği gösterge olan gıda ve enerji hariç çekirdek enflasyon ise aynı dönemde aylık bazda %0,4 ile son sekiz ayın en yüksek artışını kaydederek yıllık bazda %3,9 seviyesinde sabit kaldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">💥 Tepki:&nbsp;Enflasyonun beklentilerin üzerinde gerçekleşmesinin ardından, CME Fedwatch üzerinde Fed’in Mayıs ayında faizleri sabit bırakacağına dair ihtimal fiyatlamaları %65 seviyesine yükseldi. Faiz indirim beklentileriyse Haziran ayına ötelendi.</li></ul>

• Birleşik Krallık'ta enflasyon (TÜFE), Eylül'de yıllık bazda düşüş yaşanması yönündeki beklentilerin aksine gerilemeyerek %6,7 seviyesinde gerçekleşti. Enerji ve gıdanın dahil edilmediği çekirdek enflasyon ise bir önceki aya göre 0,1 puan gerileyerek yıllık bazda %6,1 oldu.

Aposto Gündem

Kurumun geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği 25 baz puanlık faiz artırımının ardından çok sayıda banka tahmin setlerinin güncel versiyonlarını yayımladı. Alınan karar ve verilen mesajların sürpriz barındırmaması, toplantı öncesinde benimsenen “3 artırım daha” senaryosunun canlı kalmasını sağlamış durumda.Küresel çapta yayımlanan mesajlarda, kurumun politika faizini en az bir en çok ise üç kez daha artırabileceği öngörülüyor. <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberght.com/ekonomistler-amb-den-ne-bekliyor-2331010" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">BloombergHT tarafından derlenen analiz özetleri</a>ne göre, &nbsp;Goldman Sachs faiz artırım döngüsünün bankacılık krizi sebebiyle daha kısa süre içinde sona erebileceğini ancak mevcut enflasyon görünümünün buna kolay izin vermeyeceğini ifade ediyor. Barclays ise faiz artırım serisinin temmuz ayında sona ereceğini tahmin etmiş durumda. Danske Bank, bu gruptan kötümser tahmini ile ayrışıyor ve toplamda 75 baz puanlık daha artırım bekliyor.💉 Hatırlatma dozu: Avro Bölgesi’nde çekirdek enflasyon geçtiğimiz haziran ayından bu yana ilk kez düşüş kaydetmiş ve %5,7’den %5,6’ya gerilemişti. Avrupa Merkez Bankası başkanı Christine Lagarde ise 4 Mayıs tarihindeki konsey toplantısının ardından yaptığı basın toplantısında faiz artırım döngüsünün sonuna henüz gelmediklerini ve kat edecekleri daha çok yol olduğunu söylemişti.Avrupa Merkez Bankası Yönetim Konseyi Üyesi ve İtalya Merkez Bankası Başkanı Ignazio Visco, politika faizinde zirveyi görmeye çok yakın olduklarını ama nihai seviyenin neresi olacağını bilmediğini söyledi. Başkan, piyasa beklentilerinden haberdar olduklarını ve konseyde bu bilgileri de değerlendirdiklerini ifade etti.💉 Hatırlatma dozu: Visco, mart ayında faiz artırımlarının kamu maliyeleri üzerinde baskı yaratabileceğine dikkat çekerek meslektaşlarını eleştirmiş ve politikanın genel çerçevesinin katı olduğunu ifade ederek aksi yönde görüş beyan etmişti. O dönemde oldukça ses getiren bu çıkış ilerleyen günlerde fazla karşılık bulamamış ve etkisini yitirmişti.

Kurumdan iki artış daha bekleniyor.

Avrupa Merkez Bankası’na dair beklentiler netleşiyor

Tüketici fiyat endeksi <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Nisan-2023-49653&dil=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(TÜFE)</a> aylık bazda %2,4 oranında artarken yıllık bazda %43,7’ye geriledi. Manşet enflasyon önceki ay %50,5 olarak açıklanmıştı. Yurt içi üretici fiyat endeksinde (ÜFE) ise aylık artış %0,8 olarak gerçekleşti. Veriyle birlikte yıllık ÜFE %52,1 oldu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Detaylarda neler var?</h2>TÜFE’de aylık artış oranı beklentilerin (%2,7) hafif altında gelmekle birlikte, endeksteki yukarı yönlü hareket&nbsp;52. ayına taşındı. Veriyle birlikte yıllık manşet enflasyon %50,5’ten %43,7’ye geriledi. Veri setinde, yıl başından bu yana hesaplanan birikimli enflasyon ise&nbsp;%15,2 oldu.💾 Cep bilgisi: Manşet enflasyondaki gerileme, aylık TÜFE hesaplamalarına önceki yılın nisan ayında %7,3 olarak giren aylık artış oranının yerini %2,4’lük değere bırakması ile ilintili. Diğer bir ifadeyle nisan ayı hesaplamasında güçlü bir baz etkisinin devrede olduğu görülüyor. Yılın geri kalanında baz etkisi geçtiğimiz dört aydan çok daha zayıf seyredecek.💉 Hatırlatma dozu: Yıllık enflasyon değerindeki düşüş, fiyatlarda gerileme anlamına gelmiyor. Fiyatların artış hızındaki azalmaya işaret eden trendin tüketici fiyatları üzerindeki birikimli yükü (daha yavaş bir ivmeyle de olsa) artmaya devam ediyor.&nbsp;Endeksin alt kalemlerinde, beş grubun yıllık manşet enflasyon değerinin altında bir değişim oranına sahip olduğu görülüyor. Yedi grupta ise manşet enflasyondan daha yüksek bir ölçüm yapılmış durumda. Harcama gruplarına göre, yıllık bazda en az fiyat artışı&nbsp;yaşanan %13,8 ile giyim ve ayakkabı olurken, listenin ilk iki sırasında %66,6 ve %66,4’lük enflasyon oranlarıyla sağlık ile lokanta ve oteller grupları yer alıyor. Endeks hesaplamalarına göre yıllık gıda enflasyonu&nbsp;%53,9 olarak gerçekleşmiş durumda.<img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1683138397287.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.70" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Aylık bazda konut fiyatlarında %1,5 oranında gerilemenin ölçüldüğü endekste haberleşme kaleminde ölçülen aylık %5,9 oranındaki artış listenin başında yer alıyor. Veri setine göre aylık gıda enflasyonu %4,0 seviyesinde bulunuyor.Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinde de genele yaygın yüksek enflasyonist baskının hafifleyerek de olsa devam ettiği görülüyor. 6 set halinde hazırlanarak yayımlanan gösterge seti içinde çekirdek enflasyon&nbsp;olarak bilinen ve en çok önem atfedilen C endeksinde yıllık artış oranı %45,5 seviyesinde tutunuyor.💾 Cep bilgisi: C endeksi, enerji, gıda, alkolsüz içecekler, alkollü içecekler, tütün ve altın fiyatları hariç tutularak hesaplanıyor. Bu hesaplama ile dışsal faktörlere görece daha az duyarlı ürün gruplarındaki fiyat değişimlerinin ölçülmesi hedefleniyor.Yurt içi üretici fiyat endeksi <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yurt-Ici-Uretici-Fiyat-Endeksi-Nisan-2023-49396&dil=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(ÜFE)</a> tarafında ise yıllık değişim %62,5’ten %52,1’e geriledi. Veride aylık değişim oranı %0,8 olarak açıklandı (önceki %0,4). Geçtiğimiz yılın aynı ayında yıllık ÜFE %121,8; aylık ÜFE ise %7,7 olarak gerçekleşmişti. Yıllık ÜFE bu veriyle birlikte, 2021 yılının Ekim ayından bu yana en düşük değerini aldı.<img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1683138471465.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.56" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Endeksin alt kalemlerinde dayanıksız tüketim mallarında yıllık ÜFE’nin %72,1 olduğu görülürken aynı oranın ara malı grubunda %41,1 seviyesinde bulunuyor. Yıllık enerji enflasyonu ise %49,9 seviyesinde bulunuyor.Baz etkisinin yoğun bir şekilde etkisini göstermeye devam ettiği ölçümün ardından ÜFE-TÜFE makası %8,4’e gerileyerek yeniden tek haneyi gördü.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yansımalar</h2>Verinin açıklanmasını takiben Twitter hesabından açıklamalarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/NureddinNebati/status/1653676100134879233?s=20" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nureddin Nebati</a>, enflasyonun üst üste altı aydır gerilediğini vurgulayarak ÜFE-TÜFE arasındaki makasın tek haneli seviyelere geldiğini hatırlattı. Bu durumun enflasyon beklentilerini de olumlu etkilediğini ifade eden bakan, enflasyondaki düşüşün devam edeceğini ve bu yıl içinde çok daha düşük seviyelere gerilemesini beklediklerini söyledi.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Tüm dünya resesyon endişeleri ve istihdam kayıpları ile boğuşurken, bizler üretimden, istihdam ve büyümeden taviz vermeden enflasyonla mücadelemize kararlı bir şekilde devam ediyoruz. Enflasyon ile kararlı mücadelemizin bir sonucu olan bu hızlı gerilemenin, önümüzdeki aylarda da devam etmesini ve yıllık enflasyonun bu yıl içinde çok daha düşük seviyelere gerilemesini bekliyoruz.</blockquote>Bloomberg HT’nin canlı yayınına katılan Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, TÜİK tarafından %13,8 olarak açıklanan yıllık giyim enflasyonunun piyasa gerçeklerini yansıtmadığını söyledi. Perakende sektöründe maliyetleri doğrudan artıran kalemler olduğunu ifade eden başkan, taşımacılık ve kira giderlerine dikkat çekti.İyi Parti Kalkınma Politikaları Koordinatörü <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/EkremCunedi/status/1653667590491832321?s=20" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ekrem Cunedioğlu</a>&nbsp;ise Twitter hesabından yaptığı açıklamada, giyim gruplarında görülen negatif enflasyonun gerçeği yansıtmadığını ifade ederken, veri setine göre insanların 2022’ye kıyasla daha ucuza alışveriş yapabildiğini söyledi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Diğer ölçümler</h2>Enflasyon Araştırma Grubu <a fr-original-style="" href="https://enagrup.org/bulten/nis23.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(ENAG)</a> tarafından yapılan çalışmada, TÜFE’nin aylık bazda %4,9; yıllık bazda ise %105,2&nbsp;oranında arttığı ifade edildi. ENAG’ın çalışmasında konut fiyatları aylık bazda gerileyen tek kalem olurken, giyim ve ayakkabı grubundaki aylık artış oranı %14,0 olarak ölçülmüş durumda. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu <a fr-original-style="" href="https://www.turkis.org.tr/turk-is-nisan-2023-aclik-ve-yoksulluk-siniri/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(Türk-İş)</a> tarafından yayımlanan açlık-yoksulluk sınırı çalışmasında Ankara’da yıllık gıda enflasyonu %90,4&nbsp;olarak açıklanmıştı. Çalışmaya göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması bir yıl önce 5.324 TL; nisan ayında ise 10.136TL olarak hesaplanmış durumda.İstanbul Ticaret Odası <a fr-original-style="" href="https://bilgibankasi.ito.org.tr/tr/istatistik-verileri/genel" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(İTO)</a>, Ücretliler Geçinme Endeksi çalışmasının nisan ayı sonuçlarına göre, İstanbul’da perakende fiyatlar aylık bazda %4,6; yıllık bazda ise %62,5 oranında artmıştı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi <a fr-original-style="" href="https://arastirma.disk.org.tr/?p=9942" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(Disk-Ar)</a> tarafından yayımlanan bültende ise dar gelirlilerin gıda enflasyonunun %70-80 bandında seyrettiği ifade ediliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ayrıca</h2>Disk-Ar, geçtiğimiz günlerde Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu <a fr-original-style="" href="https://disk.org.tr/2023/05/tuik-yargi-kararina-uymadi-enflasyon-sepetini-aciklamadi/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(DİSK)</a>’in TÜİK’e karşı kazandığı davanın ardından kararın uygulanmadığına dair bir basın açıklaması yayımladı. TÜİK’in yargı kararına uymadığının vurgulandığı metinde hukukun gereğinin yerine getirilmesi çağrısı yapılıyor.💉 Hatırlatma dozu: DİSK, TÜİK’e karşı enflasyon veri setinde yer vermeyi sonlandırdığı madde fiyat listesi ile ilgili açtığı davayı kazanmıştı. Enflasyon ölçümünde kullanılan 400’ü aşkın maddenin ortalama fiyatlarını içeren veri yaklaşık 20 yıl yayımlanmasının ardından geçtiğimiz yılın mayıs ayında duyuru setinden çıkartılmıştı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan ayına ilişkin enflasyon verisini açıkladı

Enflasyon beklentilerin hafif altında

Bloomberg’in <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-04-17/ecb-to-take-interest-rates-to-3-75-peak-by-july-survey-shows#xj4y7vzkg?leadSource=uverify%20wall" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">anket çalışması</a>nda, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) mayıs, haziran ve temmuz aylarında politika faizini 25’er baz puan daha artacağı beklentisi oluştu. Beklentinin gerçekleşmesi durumunda kurum tarihinin en agresif parasal sıkılaşma dönemi mevduat faizinin %3,75’e yükseltilmesi ile 27 Temmuz tarihinde son bulacak. Kurum, bu süreçten sonra izleme sürecini devreye alacak.<img src="https://images.aposto.com/2023/3/1/1681757915552.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.47" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: Bloomberg💾 Cep bilgisi: ECB’nin faiz kararı alacağı sonraki üç toplantının tarihleri 4 Mayıs, 15 Haziran ve 27 Temmuz.Söz konusu ankette ortaya çıkan sonucun özellikle bankacılık krizi sonrasında yaşanan dalgalanmanın ardından oluşan yeni nihai oran ile uyumlu olduğu görülüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mesajlar</h2>ECB yetkililerinin geçtiğimiz hafta boyunca verdikleri mesajlar ağırlıklı olarak faiz artırımlarının devam etmesi&nbsp;yönündeydi. Bu süreçte devam eden tartışmalar ise hareketin devamlılığından ziyade adımların büyüklüğü ile ilintili. Son dönemde, kredi koşullarının bankalar kaynaklı sebeplerle sıkılaşmaya başlaması, adım büyüklüğün 25 baz puana çekilmesi eğilimini güçlendiriyor.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Bankalar çok fazla kredi vermez ve risklerini yönetirlerse, enflasyonu düşürmek için yapmamız gereken iş azalabilir. Ancak kredileri çok fazla azaltmaları durumunda büyüme üzerinde aşırı bir baskı olacaktır. Yani bu ince bir denge.Christine Lagarde</blockquote>💉 Hatırlatma dozu: İtalya Merkez Bankası başkanı Ignazio Visco, mart ayında faiz artırımlarının kamu maliyeleri üzerinde baskı yaratabileceğine dikkat çekerek aksi yönde görüş beyan etmişti. O dönemde oldukça ses getiren bu çıkış ilerleyen günlerde etkisini yitirdi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Enflasyon görünümü</h2>Avro Bölgesi’nde enflasyon ekim ayında gördüğü %10,6’lık zirvenin ardından düşüş trendine girmiş durumda. Mart ayında %8,5’ten %6,9’a gerileyen manşet enflasyon, ECB’nin uzun vadeli enflasyon hedefinin halen çok üzerinde yer alıyor.Öte yandan, çekirdek enflasyonda ise görünüm daha olumsuz seyrediyor ve bu seyir kurumun şahin isimlerinin tezlerinin temel dayanağı konumunda bulunuyor. Bölgede çekirdek enflasyon 2022 yılının haziran ayından bu yana&nbsp;(kasım ayındaki yatay veri hariç) artıyor. %3,7’den %5,7’ye ulaşan çekirdek enflasyon, genele yaygın ve inatçı bir enflasyonist baskıyı teyit ediyor. Bu ise ABD ile Avro Bölgesi’nin maruz kaldıkları enflasyonist etkiler arasındaki en önemli farklardan biri.💾 Cep bilgisi:&nbsp;Çekirdek enflasyon, enerji, gıda, alkol ve tütün mamulleri hariç hesaplanan enflasyondur. Bu hesaplamada amaç, merkez para otoritesinin fiyatlamalarında kısıtlı etkiye sahip olduğu unsurların hariç tutularak daha yalın bir ölçüm yapılması ve para politikası uygulamalarının etkinliğinin gözlenmesidir.Kısaca, ECB’nin atacağı adımlar büyük oranda netleşmekle birlikte yakın vadede “çok mu ileriye gidildi” tartışmalarına şahit olmamız çok olası.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Peki ya Fed?</h2>ABD Hazine Bakanı ve Fed eski başkanı Janet Yellen, bankaların kredi koşullarını daha da sıkılaştırma eğiliminde olduklarını söyledi. Bu durumun Fed’in daha fazla faiz artırımına olan ihtiyacı ortadan kaldırabileceğini ifade eden bakan, sektörde yaşanan krizin ise geride kaldığını söyledi. Faiz artırım döngüsünde sona geldiği algısı iyice yerleşen ABD kanadından gelen bu açıklama oldukça önemli.Öte yandan, mevcut fiyatlamalar Fed’in faiz indirimi döngüsüne 2023 yılının son döneminde başlayacağına işaret ediyor. Fiyatlamaların nisan toplantısında bu beklentiyi açık bir şekilde reddeden Powell’a rağmen devam etmesi ise net bir ayrışmaya işaret ediyor. Bu fiyatlamalarda bankacılık krizinin etkisinin olduğu da aşikar ancak kriz, domino etkisi yaratmadan kontrol altına alınmış gibi görünüyor ve makro göstergeler indirim için erken olduğunu teyit ediyor.➕ Ayrıca: &nbsp;New York imalat endeksi, nisan ayında -18 olan beklentilerin çok üzerinde artış göstererek artı bölgeye geçti ve 10,8 oldu. Alt kalemlerde siparişlerdeki artış dikkat çekiyor. Mevcut seviye temmuz ayından bu yana görülen en güçlü değer oldu. Veri, bir süredir görülen soğuma emarelerinin tam tersi yönünde.Kısaca, Jerome Powell’ın 3 Mayıs gecesinde bu fiyatlamaları ortadan kaldıracak bir mesaj vermesi sürpriz olmayacaktır. Bu ise hem dolar endeksi hem de emtia fiyatları üzerinde kayda değer bir etki yaratabilir.

Bloomberg’in gerçekleştirdiği ankette Avrupa Merkez Bankası’nın politika faizini 3 kez daha artırdıktan sonra beklemeye geçeceği beklentisi oluştu.

3 adım daha

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. 

Manşet enflasyon %50,5

TÜİK aralık ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre 2022 yılı yıl sonu manşet enflasyonu beklentilerin hafif altında %64,3&nbsp;olarak gerçekleşti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Detaylarda neler var?</h2>Tüketici Fiyat Endeksi <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Aralik-2022-49651&dil=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(TÜFE)</a> aylık bazda %1,2; yılık bazda ise %64,3 oranında arttı. Veri, manşet enflasyonda dokuz ayın en düşük seviyesi olarak kayda geçti. Alt kalemlerde yıllık fiyat artışlarının konutta %79,8; gıdada %77,9; ev eşyalarında ise %73,0 olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Yıllık enflasyonun en düşük seyrettiği üç kalem ise giyim ve ayakkabı (%25,9); haberleşme (%32,6) ve eğitim (%37,3) olarak gerçekleşmiş durumda. Bu noktada, ortalama değerin altında ölçüm yapılan bu kalemlerin bazılarında fiyat güncellemelerinin henüz devreye girmediğini ifade etmekte fayda var. (Örneğin özel okul zam oranları henüz tam olarak açıklanmış değil ve bakanın bu konuda yapacağı açıklama bekleniyor.)Veri setinin detayında, gıda enflasyonuna ayrı bir parantez açmak gerekiyor. OECD ortalamalarının çok üzerinde seyreden ve inatçı yapısı kırılamayan gıda enflasyonu, endeksi yukarı taşımaya devam ediyor. Gıda ve alkolsüz içecekler kaleminin yıl sonu manşet enflasyonda doğrudan katkısı 19,7 puan seviyesinde gerçekleşmiş durumda.Verilere aylık bazda baktığımızda ise sağlık kaleminin %5,9 aylık artış oranı ile endeksi yukarıya taşıdığını görüyoruz. Ulaştırma kalemi ise (enerji fiyatlarının etkisiyle) -%4,1'lik değeri ile endeksi aşağı çeken en önemli kalem olarak öne çıkıyor. Bu veriyle birlikte, aylık pozitif TÜFE ölçümü serisi 4. yılına taşınmış oldu.Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine indiğimizde, enerji, gıda, alkol ve tütün ürünleri hariç olarak ölçülen çekirdek enflasyonun %51,9'a gerilediğini görüyoruz. Artış oranında gerileme yaşanmış olmasına rağmen endeksteki yüksek artış oranının devam etmesi tabana yaygın ve inatçı enflasyon baskısının devam ettiğini gösteriyor.💾 Cep bilgisi: TÜİK, farklı etki ve dinamiklerin gözlemlenebilmesi adına Özel Kapsamlı TÜFE Göstergeleri adı altında altı alt endeks daha yayımlıyor. A ile F arasında harflerle gruplandırılan bu alt endekslerden en önemlisi olan çekirdek enflasyon (C) haricinde mevsimlik ürünler hariç ve yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç gibi gruplar da yer alıyor. Bu göstergeler yıl sonu ayı itibarıyla yıllık bazda %51,9 ile %66,3 aralığında bulunuyor.Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yurt-Ici-Uretici-Fiyat-Endeksi-Aralik-2022-49403&dil=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">(ÜFE)</a> tarafında ise kasım ayında devreye giren baz etkisinin aralık ayında da devam ettiği görülüyor. Bu sebeple, iki ay önce %157,7 olarak ölçülen ÜFE yılı %97,7 ile kapattı. Veriyle birlikte yıllık ÜFE'de ocak ayından bu yana görülen en düşük seviyenin yakalandığı görülüyor. Endeksin detayları, geçtiğimiz ayki görünümle paralel bir manzara sunuyor. Yıllık bazda hemen her endeksi yukarı çeken enerji fiyatlarının aylık bazdaki gerilemesi bu manzaranın en çok göze çarpan unsurlarından.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kırılmanın sebebi ne?</h2>TÜFE’de Aralık 2021 döneminde aylık artış oranı %13,6 olarak gerçekleşmişti. Yeni ekonomi modeli dönüşümü sürecinde yaşanan kur şokunun bir yansıması olarak karşımıza çıkan bu sıçrama, bugün itibarıyla hesaplamalardan çıktı. Diğer bir ifadeyle değişim oranı hesaplamasında %13,6'lık bazın yerini %1,2'lik baz aldı. Bu durum da endeksteki yıllık değişin oranının %84,4'ten %64,3'e gerilemesini sağladı.ÜFE'de ise kasım ayında hesaplama menzilinden çıkan %10'luk aylık enflasyonun yerini %0,74 almıştı. Benzer durum aralık ayında da %19,1’lik aylık enflasyonun yerini -%0,2’ye bırakması ile manşet değerin kırılmasını sağladı.Bu durum, daha önceki yazılarımızda da ifade ettiğimiz gibi baz etkisi kavramının vücut bulmuş hâli&nbsp;diyebiliriz.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Diğer ölçümler</h2>Enflasyon hesaplaması TÜİK dışında ENAG, İTO ve Türk-İş tarafından da yapılıp ilan ediliyor. TÜİK tarafından açıklanan aylık %1,2'lik enflasyon verisi ENAG tarafından %5,2; Türk-İş tarafından %4,4; İTO tarafından ise %2,9 olarak hesaplandı. Kurumların yıllık manşet enflasyon hesaplamaları ise sırasıyla %137,6; %98,4 ve %93,0 seviyelerinde bulunuyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yansımalar</h2>Verinin ilanının ardından Twitter hesabından açıklamalarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/NureddinNebati/status/1610176589127376896?s=20" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nureddin Nebati</a>, enflasyonda yaşanan 20 puanın üzerindeki düşüşe vurgu yaparak, Orta Vadeli Plan'da konulan hedefin altında bir başarıya imza attıklarını söyledi. Bakan, hanehalkının alım gücünün desteklenmeye devam edeceği ve yeni ekonomi modeline bağlı kalacaklarını ifade etti.Muhalefet kanadından gelen açıklamalar ise verilerin gerçeği yansıtmadığı tabanında buluşuyor. Köşe yazarları ve ekonomistler ise enflasyonun düşüşünde baz etkisinin ana sebep olduğunu vurgularken memur ve emekli zamlarının düşük kaldığı eleştirilerinin yoğunlaştığı görülüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bizi ne bekliyor?</h2>Kurdaki yatay seyir, devam eden güçlü baz etkisi, enerji fiyatlarındaki gevşeme ve imalat sanayiinde yapılan enerji fiyatı indirimleri 2023 enflasyonunda yıl sonu beklentisini %40’lar seviyesinde tutuyor. Baz etkisinin yılın ilk çeyreğinde güçlü seyretmesi&nbsp;bekleniyor. Bu sebeple enflasyonda önümüzdeki birkaç ayda hızlı sayılabilecek bir gerileme görülecektir. Göstergede yılın kalan 3/4'lük kısmında ise daha stabil bir seyir izlenmesi ana senaryo olarak kabul edilebilir.Baz etkisinin yine çok güçlü olduğu ocak ayında (%11,1) aylık enflasyonun %2 olarak açıklanması halinde yıllık manşet değeri %51 seviyesinde göreceğiz.Veriyle birlikte, politika faizi-manşet enflasyon arasındaki makas 55,3 puana geriledi Önümüzdeki dönemde, para politikasında bir yön değişimi beklenmediğinden ve baz etkisi sebebiyle manşet enflasyonda gerilemenin sürmesi beklentisinden hareketle negatif reel faizin 30’lu seviyelere çekilmesi bekleniyor.Bu noktada, enflasyon oranındaki düşüşün, fiyatlar genel seviyesinde düşüş yaşanmadığı, artış hızındaki düşüş olarak değerlendirilmesi gerektiğini tekrar anımsamakta fayda var. Ülkemizde fiyatlar genel seviyesi çok hızlı bir şekilde artmaya devam ediyor ve bu eğilimin yıl genelinde de sürmesi bekleniyor.

Yıl sonu enflasyonu %64,3

Yazı: İdil Su Kesken, Arda Üçüncü<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">IMF’den Haberler Var!</h2>Uluslararası Para Fonu (IMF), salı günü yayımlanan Dünya Ekonomik Görünümü güncelleme raporuna göre, 2023 için küresel ekonomik büyüme tahminini %2,7'ye düşürdü.&nbsp;Son tahmin, temmuz ayında yapılan %2,9'luk bir önceki tahminden 0,2 puan daha düşük olarak gerçekleşti. IMF raporda, yüksek enflasyon, birçok bölgede ekonomik görünümün kötüleşmeye devam etmesi ve süregelen jeopolitik risklerin finansal sistemlerin karşı karşıya kaldığı başlıca sorunlar olduğunu belirterek, son derece belirsiz bir küresel ortamda finansal istikrara yönelik risklerin önemli ölçüde arttığını duyurdu.Öte yandan IMF, Mali İzleme Raporu'nun&nbsp;ekim sayısını "İnsanların Toparlanmasına Yardımcı Olmak"&nbsp;başlığıyla yayımladı. Raporda, 2021 ve 2022'de gelişmiş ve yükselen piyasa ekonomilerinde mali açıkların keskin bir şekilde düştüğü, ancak gelir grupları genelinde salgın öncesi seviyelerin üzerinde kalmaya devam ettiği aktarıldı. Raporda, küresel kamu borcunun 2022'de GSYH'nin yüzde 91'ine ulaşmasının beklendiğine dikkat çekilerek, bu oranın birçok ülkedeki son düşüşe rağmen salgın öncesi seviyelerin yaklaşık 7,5 puan üzerinde olduğu bildirildi.<img src="https://images.aposto.com/2022/9/4/1665703245226.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: <a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD'de Enflasyon Verileri Beklentileri Aştı</h2>ABD'de Eylül ayına ilişkin tüketici fiyatları enflasyonun kalıcı olduğuna ilişkin sinyaller verdi. Yıllık enflasyon yüzde 8,2 ile beklentileri aşarken, çekirdek enflasyon 40 yılın zirvesine çıktı. Veri hakkında 52 ekonomistin medyan tahmini eylülde tüketici fiyatlarının yıllık yüzde 8,1 artması yönündeydi.ÜFE'nin de beklentilerin üzerinde gelmesi yatırımcıları tedirgin etmişti. Eylül ayında beklentinin üzerinde artan ABD üretici fiyatları enflasyonun yerleşik hâle gelmeye başladığını gösterdi. Verilere göre ÜFE aylık yüzde 0,4, yıllık yüzde 8,5 arttı. Medyan tahminler aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 8,4 artış olmasıydı. Verilere göre tedarik zincirindeki sıkıntılar genel olarak iyileşirken, enerji, gıda ve hizmet sektörlerindeki maliyetler arttı.Veriler enflasyonun beklenenden daha uzun süre kalıcı hâle geleceğine işaret ederken Fed yetkililerinden gelen mesajlar enflasyonun maliyetinin de ele alındığını gösterdi. Fed üyeleri faizlerin kısıtlayıcı seviyelere doğru artırılmaya devam edileceğinin mesajını verirken riskleri azaltmak için artış oranlarının doğru ayarlanması gerektiği görüşünde.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/9/4/1665703277971.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: <a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Euro Bölgesinde Yetkililerden Gelen Açıklamalar Takip Edildi</h2>Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde Euro Bölgesi'nin görünümüne ilişkin artan endişeler hakkında konuştu. Lagarde bölge ekonomisinin hâlâ büyüdüğünü ve resesyonda olmadığını söyledi. Lagarde ayrıca parasal genişlemeyi tersine çevirmeyi görüşmeye başladıklarını ve görüşmelerin devam edeceğini ifade etti.Avrupa Merkez Bankası Yönetim Konseyi Üyesi Francois Villeroy ise Galhau AMB'nin faiz oranını nötr seviye olarak değerlendirdiği yüzde 2'nin biraz altına yıl sonundan önce çıkarması ve bilançonun küçültülmesinin yolunu açması gerektiğini ifade etti.Bir diğer yandan İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey tahvil piyasasına müdahalenin sona ereceğini belirtirken, Financial Times'ın haberine göre bazı yetkililer gerekmesi durumunda müdahalenin süreceğini belirtti. Bu açıklamalar sterlin ve İngiltere varlıklarında dalgalanma yarattı.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/9/4/1665703304742.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: <a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Petrolde ABD – OPEC Gerginliği Sürüyor</h2>Suudi Arabistan hükümetinin, OPEC+ grubunun günlük petrol üretimini kasımdan itibaren&nbsp;2 milyon varil azaltma kararı&nbsp;sonrası yapılan açıklamaları incelediği aktarıldı. Yapılan açıklamada hükümetin, OPEC+ kararlarının&nbsp;"ekonomik çerçevenin dışında alındığı yönünde bir izlenim oluşturmaya çalışan ve gerçeklere dayanmayan" bu açıklamaları tümüyle reddettiği ifade edildi. OPEC+ grubunun enerji ve petrol bakanları, Avusturya'nın başkenti Viyana'da 5 Ekim'de düzenlenen toplantıda, günlük petrol üretimini kasımdan itibaren 2 milyon varil azaltma kararı almıştı.OPEC grubunun 5 Ekim'de Viyana'da yaptıkları görüşmede, günlük petrol üretimini azaltma kararının ardından ABD ve Suudi Arabistan arasında karşılıklı atışma sürüyor.&nbsp;Beyaz Saray&nbsp;Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü John Kirby, Suudi Arabistan'ın petrol üretimini azaltma kararının diğer OPEC üyesi ülkeler tarafından desteklenmediğini ancak bu ülkelerin kendilerini Suudi Arabistan'ı desteklemek zorunda hissettiklerini söyledi.

çekirdek enflasyon ile ilgili hikayeler